• Cele projektu
• MAPY
• Zadania projektu
• Partnerzy
• Promocja i informacja
• Materiały informacyjne
• Aktywności
• Strona dostępu do danych
• Kontakt

XXXVI Wszechnica Biebrzańska:
Czerwone Bagno - relikt torfowisk wysokich? Zobacz plakat

Start • Cele projektu

Cele projektu

Czerwone Bagno jest drugim pod względem powierzchni torfowiskiem wysokim w Polsce oraz prawdopodobnie jedynym dużym torfowiskiem tego typu w kraju, zachowanym w stanie naturalnym. Wobec powszechnego zagrożenia siedlisk mokradłowych eutrofizacją i przesuszeniem, badanie związków ekologicznych na terenach stosunkowo mało przekształconych nabiera ogromnego znaczenia i sprawia, że Czerwone Bagno stanowi obszar o unikatowej wartości również w skali Europy. Występuje tu większość fitocenoz charakterystycznych dla torfowisk środkowej Europy (20 zespołów roślinnych), cały zespół ssaków kopytnych - łoś, jeleń wraz z populacją wilka oraz ginące w Europie Środkowej i Zachodniej gatunki ptaków drapieżnych - orzeł przedni, orlik grubodzioby, gadożer oraz gatunek zagrożony w skali globu - wodniczka. Dzięki stosunkowo dużemu obszarowi, na Czerwonym Bagnie obserwuje się pełne przejście od torfowiska wysokiego w centrum, poprzez torfowisko przejściowe, do torfowiska niskiego w południowej części. Ponadto strefy siedliskowo-roślinne, których odmienność związana jest z żyznością i warunkami wodnymi, układają się w niezwykle czytelną sekwencję.

Pomimo niekwestionowanej wartości przyrodniczej, w świetle wstępnej oceny i analizy wyników badań naukowych na tym terenie, obszar Czerwonego Bagna, nie jest dotychczas metodycznie naukowo udokumentowany i skartowany. Co więcej nie jesteśmy w stanie stwierdzić, na ile ten unikalny system jest stabilny (znaczny rozwój kruszyny i rozwój lasu sosnowego świadczyć mogą o pewnych istotnych zmianach w mechanizmie zasilania torfowisk w wodę). Dlatego bezpośrednim celem projektu jest rozpoznanie związków ekologicznych decydujących o bioróżnorodności torfowisk wysokich i przejściowych. Określenie związków pomiędzy warunkami wodnymi, glebowymi (w tym procesami glebotwórczymi) oraz zespołami roślinnymi oraz związku pomiędzy roślinożercami kopytnymi, a dużymi drapieżcami pozwoli na sformułowanie zasad ochrony i renaturyzacji torfowisk wysokich i przejściowych.
Dokumentacja przyrodnicza i poznanie związków ekologicznych Czerwonego Bagna wymaga kompleksowych, żmudnych, interdyscyplinarnych badań i przekracza możliwości funduszy krajowych. Wsparcie finansowe Norweskiego Mechanizmu Finansowego, jest tym bardziej celowe, że i ranga poznawcza takich badań ma wymiar międzynarodowy.

W ciągu 4 lat realizacji projektu przeprowadzone zostaną następujące działania:

1. rozpoznanie i dokumentacja stanu istniejącego,
2. sformułowanie strategii ochronnych,
3. badanie związków ekologicznych.

Zadania realizowane będą przez siedem wyspecjalizowanych grup badawczych w zakresie:

1. hydrologii i hydrogeologii,
2. meteorologii,
3. siedlisk hydrogenicznych i gleb torfowych,
4. botaniki - roślinności leśnej i nieleśnej,
5. ssaków,
6. ptaków
7. owadów.

Zespołem dodatkowym będzie grupa dokumentacji GIS i baz danych.