- Cele projektu
- MAPY
- Zadania projektu
- Partnerzy
- Promocja i informacja
- Materiały informacyjne
- Aktywności
- Strona dostępu do danych
- Kontakt
XXXVI Wszechnica Biebrzańska:
Czerwone Bagno - relikt torfowisk wysokich?
Zobacz plakat
Badania ptaków
Metoda kartograficzna oceny liczebności ptaków lęgowych jest najdokładniejszą z istniejących. Jedno liczenie na powierzchni próbnej obejmuje nanoszenie na mapkę roboczą obserwacji wszystkich gatunków, których zachowanie wskazuje na ich lęgowość (śpiew, pary ptaków, zaniepokojone ptaki, utarczki między samcami, ptaki z materiałem na gniazdo i znalezione gniazda). Usytuowanie na planie każdej obserwacji ułatwia siatka współrzędnych wytyczona i oznakowana w terenie (50 x 50 m). Przy nanoszeniu na plan używa się standardowych skrótów nazw gatunków i symbolicznego oznakowania zachowań. Bardzo ważne jest zaznaczanie tzw. obserwacji równoczesnych. Np. wg umownych symboli zaznacza się, że dwa blisko siebie śpiewające samce były widziane równocześnie. W ten sposób unikamy dwukrotnego policzenia tego samego ptaka. Po przeprowadzeniu 9-10 liczeń (mniej więcej równomiernie rozłożonych w czasie pory lęgowej), dane dla każdego gatunku z osobna nanosi się na osobną mapkę (plan) powierzchni próbnej i obserwacje każdego gatunku układają się w skupienia (tzw. "clustery"). Każde skupienie reprezentuje jedną parę lęgową. Miejsc, gdzie dany gatunek zanotowano tylko w 1-2 liczeniach nie bierze się pod uwagę w końcowej ocenie liczebności. Metoda ta umożliwia ocenę zagęszczenia całego ugrupowania ptaków lęgowych i zagęszczenia poszczególnych gatunków, które na ogół wyraża się liczbą par na 10 ha.
Metoda transektów liniowych (obejmująca 5 liczeń) polega na liczeniu wszystkich zauważonych ptaków w pasie 100 m (po 50 m z każdej strony wyznaczonego i oznakowanego transektu w lesie). W terenie otwartym liczymy w pasie 200 m. Obserwacje nanosimy na plan, a jako ostateczną liczebność gatunku uznajemy liczebność z tego liczenia, w którym osiągnęła ona maksymalną wartość. Metoda ta nie daje podstaw do oceny zagęszczenia.
Metoda ustalania liczebności i rozmieszczenia rzadszych gatunków polega na wielokrotnym, żmudnym i czasochłonnym przeczesywaniu całego terenu badań. Pomocna jest znajomość głosów, wymagań siedliskowych i miejsc zakładania gniazd poszczególnych gatunków. Będziemy też pobudzać ptaki do odzywania się przez odtwarzanie z taśmy magnetofonowej ich śpiewu i innych głosów. Obserwacje nanosi się na mapę (1: 10 000).
